Strateji A Tipi Değişken Fonu yönettiğim bu dönemde Ekran başında oturup hisse tahtalarını ya da TV’de yorumları takip etmek yerine yılda neredeyse 30-35 şirket ziyareti yapıyordum. Bu dönemde aracı kurumlar en fazla 20-30 şirket hakkında rapor çıkarırlardı.Bunlar da büyük oranda yerlerinden kalkmadan sadece soğuk rakamlarla hazırlanan analizler.İyi bir fon yöneticisi de en fazla bu raporları okurdu.Ama iyi bir fon yöneticisi olunacaksa bırakın rapor okumayı aynı zamanda iyi bir analist olmak gerekir.Elimden geldiği kadar finansalları takip etmenin üstüne bir de gidip şirketleri yerinde görmek ve bu sayede piyasada olan şirketlerin iş modellerini anlamak,sektör dinamiklerini öğrenmek ,rakamların arkasını görebilmek ve yöneticilerin kapasitesi konusunda fikir sahibi olmak benim için inanılmaz faydalı oldu.
Bu açık büfe menüden örnekler vereyim:Acıbadem
Hastahaneleri 2000 yılında halka arz edilmiş ve sonrasında fiyatı çok
düşmüştü.Özel hastane kavramı daha yeniydi. Sağlıkta özel sektör önemli bir
boşluğun içine doğmuştu. Acıbadem de bunu değerlendirebilecek etkileyici bir
yönetime sahipti.Bunu da zaten şirketin büyüme rakamları ve kar marjları teyyid
ediyordu.Acıbadem Hastanelerinin o dönemde 30 milyon dolar piyasa değerine
düşmüş olduğunu hatırlıyorum.Bu büyüklüğü ile
yabancı yatırımcıların radarına girmesine de zaten imkan yoktu.Bizim
açımızdan güzel olan şey de zaten böyle pırlantaların yabancı yatırımcıların
radarına piyasa değeri arttıkça girmeye başlaması.Ben 30 milyon dolar piyasa
değeriyle aldığım Acıbadem hisselerini fon adına yine bir çalkantılı dönemde
250 milyon dolar piyasa değeri üzerinden satarken mutluydum.Ama sonrasında
şirketin değeri hızla artmaya devam etti.Bir kaç sene sonra da 1.5 milyar euro
üzerinden el değiştirdi.Bu da benim dersim oldu:Bileşik getiriyi bozma!
Zarar eden Karabük Demir Çelik ümitsiz bir şekilde Tansu Çiller döneminde
sadece 1 TL piyasa değeriyle
çalışanlara,Karabük halkına ve tüccarlara satılmıştı.İyi niyetli çabalara
rağmen yeniden yapılanma çabaları 2001 krizine takılmış ve şirket yeniden
faaliyetlerine devam edemez noktasına gelmişti.Ancak devlet bu işletmenin
devamı konusunda kararlılık göstererek kredilerini yeniden yapılandırdı.Bölge
tüccarlarından oluşan yeni yönetimle birlikte kriz öncesi başlayan üretim
süreçlerinin modernizasyonu ve katma değerli üretime geçiş süreci devam
ettirildi.Ama bunun ne anlama geldiğini ve gelebileceğini bilanço gelir tablosu
rakamlarından değil Karabük’e gidip tesisi görüp ve yöneticileri dinlediğimizde
anlayabilirdik.Ve öyle de oldu.İki defa müflis durumuna düşen şirket elbette
kimsenin radarında değildi. Şirketin üretim kapasitesi katlanarak artıyor ama
personel sayısı aynı kalıyordu. Artan kazançla da modernizasyon ve kapasite
arttırımına devam ediyordu.2003 ve 2004’de yıllarında almaya başladığımız
Kardemir şirketini her sene en az bir kez ziyaret edip kendimizi güncelleyerek
beklentimizi koruduk.KRDMD ben fon yönetimini bıraktığım 2014 yılına kadar hala
portföydeydi.
Yine örneğin 2007 yılında Türkiye’de ciddi
bir kuş gribi salgını yaşandı.Beyaz et
hisseleri günlerce taban oldular.O hafta sonu hemen Banvit’ten randevu alarak
Bandırmaya gittik.Karşımızda ne yaptığını çok iyi bilen bir yönetici ve bütün
tedbirlerini almış iyi bir tesis vardı.Yönetimle yaptığımız görüşmenin ardından
bu olayın etkisinin kısa bir sürede atlatılabileceğini ve akabinde de markalı
piliç üreticilerinin lehine bir pazar payı değişikliği olabileceğini anladık. Sektörde
konsolidasyon kaçınılmazdı.Piyasayı domine eden markasız üreticilerin artık
şansı yoktu. Yani yaşananlar kısa vadede olumsuz etkilemiş olsa da halka açık
piliç şirketleri büyük ihtimalle çok yakın zamanda daha güçlenmiş olarak krizden
çıkacaklardı.Hafta başı hala taban olmaya devam eden hisseleri almaya
başladık.Sonrasında kamu destekli iyi bir kampanya organize edildi ve gerçekten
hızlı bir toparlanma geldi.Kısa süre sonra da hakikaten sektör halka açık büyük
piliç şirketleri lehine değişmeye başladı.
O hafta sonu diğer fon yöneticileri
için muhtemelen daha eğlenceli geçmişti ama bizim ve fon yatırımcılarımız için
çok kazançlı geçmiş oldu.